Sunday, 31 January 2021

አምሓራ ሳይንትን ፍለጋ

  



🔴 ስያሜ

᪥᪥᪥᳀᪥᪥᪥

አምሐራ የሚለው ስያሜ ከጥንት ጀምሮ የነበረ ሲሆን  ታሪካዊነቱን አስቀጥሎ  አምሓራ ሳይንት ወረዳ አጅባር ከተማ ተብሎ ተሰይሟል ፡፡  

🔖አምሓራ፤

‹‹ዐምሐራ ›› ማለት በግዕዝም በእብራይስጥም ቋንቋ ትርጉሙ ይህ ነው፡፡ በጥብቅ ነጻ የወጣ ህዝብ ወደ ከፍታ የወጣ ህዝብ እንደ ማለት ነው፡፡ (አለቃ ታየ)

👉‹‹ አም›› ማለት ወገን፣ ነገድ፣ ህዝብ ማለት ሲሆን ፤

👉‹‹ ሐራ›› ማለት ደግሞ ነጻ፣ ጨዋ፣ ወታደር ፣ ከፍታ ወይም ተራራ ማለት ነው፡፡ ብለው ሊቀ ህሩያን በላይ መኮነን በህያው ልሳን ግዕዝ አማርኛ መዝገበ ቃላት ሶስተኛ እትም ላይ ተርጉመውታል ፡፡

🔖ሳይንት፤

ሳይንት የሚለውን ስያሜ ያወጡት አቡነ ተክለሀይማኖት ናቸው በማለት የማህበረሰቡ ሊቃውንት  ይናገራሉ፡፡ ሳይንት ማለት በአረበኛ የእህል ማከማቻ ጎተራ ማለት ነው፡፡ ሊቃውንቱም አረቦች በአካባቢው እንደነበሩ ታሪክ ይናገራል ብለው ያስረዳሉ፡፡ 

እንደ አገር በቀል ሊቃውንቱም ብቻ ሳይሆን እንደ አቢሲኒካ መዝበበ ቃላት ፍች ሳይንት ማለት ያገር ስም ፤ በበጌምድር አቅራቢያ ያለ አገር ትርጓሜውም ዘር ማለት ማለት ነው። አጅባር ማለት ደግሞ  በሣይንት ያለ ከተማ ፤ ባላ፩ ተራራ ፤ እሱም በሩቅ ሲያዩት ደብር የሚመስል 

🔖አጅባር፤

አጅባር ማለት ትልቅ ድንኳን ፡ በሩቅ ሲያዩት ደብር የሚመስል ።

  🔴 መገኛ

᪥᪥᪥᳀᪥᪥᪥

አምሓራ ሳይንት በአማራ ክልል በደቡብ  ወሎ ዞን  ከደሴ ከተማ 200 ኪ.ሜ ከአዲስ አበባ 585 ኪ.ሜ  ርቀት ላይ የሚገኝ ጥንታዊና ሚስጥራዊ ቦታ ነው። በሰሜን የመቅደላ ወረዳ፤ በደቡብ ጎንደር (በሽሎ)፤ ከምስራቅ ተንታ ወረዳ ፤ በምእራብ ጎጃም (አባይ) ፤  እና በደቡብ ምስራቅ የለጋምቦ ወረዳ (መካነ ሰላም) የሚያዋስኑት ታሪካዊ ስፍራ ነው።

  🔴 መልከዓ ምድር

᪥᪥᪥᪥᪥᳀᪥᪥᪥᪥᪥

 ከባህር ጠለል በላይ ከ 500 ሜትር (1,600 ጫማ) በ አባይ ወንዝ ሸለቆ ግርጌ እስከ 3,700 ሜትር (12,100 ጫማ); በዚህ ወረዳ ውስጥ እንዲሁም በደቡብ ወሎ ዞን ከፍተኛው ቦታ ከለጋምቦ ጋር በሚዋሰን ድንበር ላይ የሚገኘው አምባ ፈሪት ተራራ ነው ፡፡ ዓባይ ይህንን ወረዳ በ ምስራቅ ጎጃም ከሚገኘው ከእነብሴ ሳር ሚዲር ወረዳ ጋር ​​በሚያገናኘው በደጋ ፎርድ መሻገሪያ ነው ፡፡ ከሚታወቁ ምልክቶች መካከል በንጉሠ ነገሥቱ እና በቅዱስ ገላውዴዎስ የተቋቋመውን የታድባ ማርያም ገዳም ያካትታሉ ፡፡ 

🔴ታሪክ

᪥᪥᳀᪥᪥

⏩ቤተ-አምሐራ ከክርስቶስ ልደት በፊት 982ዓ.ዓ 2990 ዓመት እድሜ አስቆጥራለች፡፡

⏩አማራ ሳይንት ወሎ (ቤተ-አምሐራ) በ1270 አጼ ይኩኖአምላክ የአማርኛን ቋንቋ ብሄራዊ ቋንቋ እንዲሆን አውጀዋል።

⏩እንደ ሆርሙዝ ራሳም ገለፃ የዳግማዊ ቴዎድሮስ እናት ወ / ሮ አትተገብ ወንድቤወሰን የአምሓራ ሳይንት ተወላጅ ነች ፡፡


🔴ዋና ዋና ሀይማኖቶች

᪥᪥᪥᪥᪥᳀᪥᪥᪥᪥᪥

አብዛኛው ነዋሪ 83.59% የኦርቶዶክስ ተዋህዶ እምነት ተካታዮች ሲሆኑ  16.37% የሚሆነው ህዝብ ደግሞ የሙስሊም ማህበረሰብ ነው ፡፡ 

🔴ነገድ (ጎሳ) Ethnicity 

᪥᪥᪥᪥᪥᳀᪥᪥᪥᪥᪥

በሳይንት ውስጥ የተዘገበው ትልቁ ነገድ አማሮች (99.96%) ናቸው ፡፡ አማርኛ እንደ አንደኛ ቋንቋ በ 99.97% ይነገራል ፡፡ አብዛኛው ነዋሪ የኦርቶዶክስ ተዋህዶ እምነት ተከታይ ነው ፣ 84.18% የሚሆነው ህዝብ ያንን እምነት እንደፈፀመ ሪፖርት ያደረገው ሲሆን 15.83% የሚሆነው ህዝብ ደግሞ ሙስሊም ማህበረሰብ ነው፡፡


No comments: